Karlı zeminde fren mesafesini 8 ile çarparak hesaplayın!

[Savaş Gündoğan]

Kuru yolda 50 km hızla 8 metre olan fren mesafesi buzda 64 metreye çıkıyor.

Kış lastiği karlı zeminde yaz lastiğine göre 31 metre daha erken duruyor. Tüm Türkiye'yi etkileyen kar yağışı ve buzlanmaya karşı lastik devi Michelin, karda güvenli sürüş için önemli ipuçları veriyor...

Tüm yurtta etkisini son bir haftadır artıran kar yağışı ve buzlanma İstanbulluları trafikte daha çok zorluyor. Trafik kanununda zincir bulundurma zorunluluğu olsa da otomobilleri kış lastiği yolda tutuyor. Uzmanlar kışın kaza yapma riskinin hava ve yol durumuna göre yaza kıyasla sekiz kata kadar arttığını söylüyor. Bunu önlemenin en önemli yollarından birinin otomobilin yerle temas eden tek noktası olan lastikler olduğu biliniyor.

7 derecenin altı tehlike

Ülkede yoğun kar yağışıyla birlikte araçların yollardaki sürüş güvenliği ve yolda kalma endişeleri de artıyor. www.yedidereceninaltinda.com isimli internet sitesiyle kışın lastik kullanımı konusunda tüketicilere bilgilendirmeye çalıyan Michelin, lastikler için kış mevsiminin 7 derecenin altında başladığını vurguluyor.

Kasımdan Nisana

7 derecelik ısının altına inildiğinde yaz lastiklerinin kauçuğu sertleşip etkinliğini kaybediyor. Bunun için kasım ayından nisan ayına kadar kış lastiği kullanmak gerekiyor. Kış lastiği, 7 derecenin altında daha fazla güvenlik ve her türlü zemin üzerinde, yaz lastiğine göre daha kısa fren mesafesi sağlıyor. 50 km/s hızla karlı zemin üzerinde fren mesafesi yaz lastiğinde 63, kış lastiğinde ise 32 metre. Yani yaz lastiğiyle durmak için fazladan 31 metre gerekiyor. Bir otomobil ortalama 4.5 metre sayılırsa kış lastiği sürücüleri tam yedi otomobile çarpmaktan kurtarıyor.

‘İki lastik almayın’

Sürücüler kışın, kalkıştaki performansı artırmak için çoğunlukla sadece aracın çekiş yönüne göre aracın ön veya arka lastiklerine kış lastikleri takıyor. Ancak bu iki kış lastiği sadece çekiş sağlıyor. Aracın daha iyi kontrol altında tutmak için dört kış lastiği öneriliyor. Kış lastikleri sadece ön tarafa takılmış önden çekişli bir araçta, arkada dengesizlik oluşurken aracın savrulma riski de artıyor. Kış lastikleri sadece arka tarafa takılmışsa arkadan çekişli bir araçta, önde dengesizlik oluşuyor ve virajı alamama riski doğuyor.

1500 kanalı var

Hava sıcaklığı, lastik hava basıncını doğrudan etkiliyor. Hava sıcaklığı ne kadar düşük olursa, ölçülen hava basıncı da o kadar düşük oluyor. Kış aylarında düşük hava sıcaklığını karşılamak ve doğru hava basıncıyla araç kullanmak için günlük kullanım basıncına veya diğer (yüklü) kullanım basıncına 3PSI (lastik soğukken ölçülmelidir) daha fazla hava basıncı ilave edilmesi gerekiyor. Kış lastiği yol tutuşunu üzerindeki sırt deseniyle sağlıyor. Yazlık lastikte 200 olan kılcal kanallar kış lastiğinde 1500’e çıkıyor.

Zincire gerek yok ama...

Kış lastiği artı 7 ile eksi 38 derece arasındaki hava sıcaklığında sertleşmiyor ve donmuyor. Yumuşaklığını koruduğu için zincir ihtiyacını da ortadan kaldırıyor. Ancak ilgili Trafik Yönetmeliği’nde hâlâ zincir takma zorunluluğu var. Kış lastiği taktığı için zincire hiçbir şekilde gereksinim duymayan sürücülerin yine de yönetmeliklik gereği araçlarında zincir bulundurmaları zorunlu...

* Karda sürüş: Öndeki araç ile aradaki mesafeyi artırın. Yokuş çıkarken patinajı önlemek için, kuru havalarda kullandığınıza oranla daha yüksek vitesi tercih edin. Ani hareketlerden, ani fren darbelerinden ve çok yüksek hızdan kaçının.
* Fren: Gerektiğinde alternatif olarak motor frenini ve fren pedalını kullanarak fren yapılması gerekiyor. Kademeli olarak yapılan fren, tekerleklerin kilitlenmesini engellerken aracın kayma riski ve kontrol kaybını önlüyor.
* Kalkış: Karlı zeminde kalkış sırasında patinaj riskini azaltmak için, kademeli olarak hızlanılması gerekiyor. Eğer patinaj olursa, tekerleklere uygulanan kuvveti azaltın ve aracı yönlendirebilmek için üst vitese geçin.
* Viraj: Viraja girmeden önce düz çizgi halinde yavaşlamaya özen göstererek hızınızı sınırlayın. Virajı alırken, lastiğin yoldan ayrılmasını ve komutlarınıza cevap vermesini sağlamak için direksiyon hareketinizi yumuşak ve sabit tutun.

50 km hızla karlı zemin üzerinde fren mesafesi:
* Yaz lastiği: 63 m
* Kış lastiği: 32 m
* Fark: 31 m