Motorlu Aracı Oluşturan Bölümler Nelerdir?

[Yönetici]

Bir motorlu araçta;

• Motor,
• Güçaktarmaorganları,
• Frensistemi,
• Direksiyonsitemi,
• Süspansiyonsistemi,
• Elektriksistemi,
• Kaporta(Karoser),
• Şase

motorlu aracı oluşturan ana kısımlardır.

MOTOR (GÜÇ KAYNAĞI):

Yakıttan elde ettiği ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren makinelere motor denir. Motora bağlı yakıt, ateşleme, soğutma ve yağlama donanımlarından ibarettir.

Yakıtlarına göre motorlar, Dizel-Benzin-LPG'li ve HİBRİD olmak üzere ayrılırlar.

• Benzinli motorun yakıtı benzin;
• Dizel motorun yakıtı Mazot (motorin);
• LPG'li motorun yakıtı LPG gazıdır.
• Hibrit motorlar dizel, benzinli ya da LPG li motorlar ile elektrikli motorun aynı araçta bulunmasıdır.

Motor Tipleri Nelerdir?

1. Silindir diziliş şekillerine göre:

• Sıra tipi
• V tipi
• Yıldız tipi
• Boksör tipi

2. Soğutma sistemine göre:

• Hava Soğutmalı
• Su Soğutmalı

3. Çalışma Zamanına Göre:

• 2 Zamanlı
• 4 Zamanlı

Benzinli ve Dizel Motorun Ortak Parçaları Nelerdir?

• Karter: Motor yağlama yağının deposudur.
• Silindir Bloğu: Krank mili ve pistonlara yataklık yapar.
• Silindir Kapağı: Bujiler veya enjektörler, subaplar, emme ve egzoz manifoltlarının bağlandığı ve silindir bloğunun üst kısmıdır.
• Supap Muhafaza Kapağı: Motorun en üst kısmı olup, motor yağlama yağı subap muhafaza kapağının üzerindeki yağ kapağından konur.
• Volan: Motora ilk hareketin verilmesi için marş motoru tarafından döndürülen büyük dişli parça volandır.
• Krank Mili: Pistonların doğrusal hareketini dairesel harekete çevirir.
• Piston: Silindir içerisinde doğrusal hareket ederek; 4 zamanı oluşturur: Emme-Sıkıştırma-Ateşleme-Egzoz
• Piston Kolu: Pistonu krank miline bağlar.
• Sekman: Sızdırmazlığı sağlayan piston üzerindeki çelik halkalara sekman denir. Kompresyon ve yağ sekmanı olmak üzere iki çeşit sekman vardır.
• Subap: 4 zamanın oluşumu sırasında emme ve egzoz işlemlerinin oluşturulabilmesi için açılıp kapanan kapakçıklara subap denir. Eksantrik mili tarafından çalıştırılır.Silindir başına bir emme ve bir egzoz olmak üzere en az iki adet supap bulunur.
• Eksantrik (Kam) mili: Asıl görevi supapların açılıp kapanmasını sağlar. Bunun yanında eksantrik mili; yağ pompası,distribütör ve yakıt otomatiğini de çalıştırabilir. Dört zamanın oluşumu sırasında krank mili 2 tur dönerken eksantrik mili 1 (bir) tur döner.
• Yağ Pompası: Eksantrik milinden aldığı hareketle karterden emdiği motor yağını motoruny ağlanacak kısımlarına pompalar.
• Radyatör: Motor Soğutma suyunun deposu olarak görev yapar ve aynı zamanda suyun soğutulmasını sağlar.
• Devir daim (su pompası): ‘V’ kayışı ile krank kasnağından almış olduğu hareketle Soğutma suyunu motor içerisinde ve radyatörde basınçlı bir şekilde dolaşımını sağlar.
• Vantilatör veya FAN: Radyatördeki soğutma suyunun soğutulmasını sağlar.
• Termostat: Önce motorun erken ısınmasını sağlar, motor ısındıktan sonra motorun çalışma sıcaklığını sabit tutar.
• Marş Motoru: Akümülatörden aldığı elektrik enerjisi ile motora ilk hareketi veren elektrik motoruna marş motoru denir.
• Şarj Dinamosu (Alternatör): Motor çalışırken araç için gerekli olan elektriği üretir. Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirir.
• Emme Manifoldu: Silindirler içerisine taze hava veya taze benzin-hava karışımının gönderilmesini sağlayan kanallardır.
• Egzoz Manifoldu: Silindirlerden çıkan egzoz gazlarının toplanarak egzoz borusuna ve susturucusuna iletilerek dışarı atılmasını sağlar.Egzoz borusunda veya Susturucuda delik, çatlak vs. varsa araçtan anormal bir şekilde sesler çıkar. Egzozunda katalitik konverter bulunan araçlarda kurşunsuz benzin kullanılması gerekir.

Filtreler:

• Hava filtresi: Motora giden havayı temizler.
• Yağ Filtresi: Motor yağlama yağını temizler.
• Yakıt filtresi: Benzin veya mazotu temizler.

Benzinli Motorun Diğer Parçaları:

Benzinli motorun çalışabilmesi için yakıt sistemi ve ateşleme sisteminin birlikte çalışması gerekir. 

Yakıt sistemi parçaları:

• Yakıt sistemi: Silindirler içerisine benzinle hava karışımı gönderir. 
• Besleme Pompası (Benzin Otomatiği): Benzin deposundan emdiği benzini karbüratöre iletir.
• Karbüratör: Motor için gerekli olan benzin ve hava karışımını hazırlar. Karışım yaklaşık (1/15) oranındadır.
• Ateşleme Sistemi: Ateşleme sistemi sıkıştırma işlemi bitmek üzereyken bujiye yüksek voltajı göndererek ateşlemeyi sağlar.
• Endüksiyon Bobini: 12V akü voltajını 15.000–25.000 V’a kadar yükselterek bu yüksek voltajı distribütöre verir.
• Distribütör: Endüksiyon bobininden gelen yüksek voltajı ateşleme sırasına göre bujilere dağıtan parçadır. Eksantrik milinden hareket alır.
• Buji: Distribütörden gelen yüksek voltajla ateşleme sağlar.

Dizel Motorun Diğer Parçaları:

Dizel motor emiş sırasında silindirlere sadece hava emer, hava sıkıştırılır ve sıkıştırılmış havanın üzerine enjektörle mazot püskürtülerek ateşleme yapılır.

• Besleme Pompası (Mazot Otomatiği): Depodan mazotu emerek enjeksiyon pompasına verir.
• Enjeksiyon Pompası (Mazot Pompası): Besleme pompasından gelen mazotu çok yüksek basınçlarda püskürtme sırasına göre enjektörlere gönderir.
• Enjektör: Mazotu ince zerreler ve toz halinde sıkıştırılmış havanın üzerine püskürterek ateşlemeyi sağlar.