Yeni Moda Elektrikli Arabalar Dünyası ve Detaylar
Fosil yakıtların belli süre sonra azalacak olması, petrol fiyatlarının çok fazla dalgalanması ve fosil yakıtlı arabaların çevreye olumsuz etkileri elektrikli arabalar ile ilgili gelişmeleri hızlandırmaktadır. Ayrıca elektrikli araba fiyatlarının düşmesi, sürüş avantajı sağlanması ve yeterli şarj altyapısının oluşturulması bu araçların sayılarını artıracak diğer önemli etkenlerdir. Elektrikli arabaların şehirlerdeki emisyon ve gürültüyü düşüreceği düşünüldüğünde şehir yaşamına olumlu yansımaları olacaktır ve bu avantajından dolayı kalabalık şehirlerde daha fazla yaygınlaşacağı anlaşılmaktadır.
Yaşanan emisyon skandallarına rağmen çevre hassasiyetinin ön planda tutulduğu otomotiv sektöründe çeşitli ülkelerde farklı düzenlemeler bulunmaktadır. Diğer taraftan küresel ısınmaya dair bilimsel kanıtların artmasına paralel bir şekilde özellikle gelişmiş ülkeler otomobillerin emisyon değerlerini aşağı çekmeye yönelik farklı düzenlemeler ortaya koymaktadır. Örneğin Avrupa’da 2015’te 130g/km CO2 emisyon limitinin 2022’de 95g/km’ye düşürüleceği öngörülmektedir.
Beklenen bu değişimin emisyonun sıfıra yakın olduğu elektrikli arabaların yollara daha fazla çıkmasını hızlandıracağı, aynı şekilde batarya teknolojisinin gelişmesi ile birlikte batarya fiyatlarının daha makul seviyeye ineceği düşünülmektedir. Bu gelişmelerin süreci daha da hızlandırması beklenmektedir.
Elektrikli arabaların enerji tüketim ve maliyetleri açısından fosil yakıtlı arabalarla karşılaştırıldığında birçok avantajının olduğu anlaşılmaktadır. Birincisi içten yanmalı motorlara göre yaklaşık üç kat daha fazla verimlidir. Bununla birlikte verimlilik açısından ön plana çıkan elektrikli motorlarla yol maliyetlerinin dörtte bir oranında azaldığı görülmektedir. Elektrikli araçlarda daha az hareket eden parçalar bulunduğu için daha az bakım gerektiği ve benzinli araçlara göre elektrikli araçların hızlanmasının daha iyi olduğu da bilinmektedir. En önemlisi ise elektrikli araçlar çevresel açıdan sıfır emisyon oluşturdukları için özellikle hava kalitesinin düşük olduğu büyük şehirlerde önemli avantajlar sunmaktadır.
Elektrikli Araçlar ve Altyapılarının Günümüzdeki Konumu
Dünya genelinde elektrikli arabaların yıllık artış hızları bazı ülkelerde oldukça yüksektir.
Özellikle 2016’da Norveç’te yüzde 29 ve Hollanda’da yüzde 6,4 gibi yüksek oranda pazar payına sahip olan elektrikli arabaların dünya genelinde toplam araba satışlarının henüz yaklaşık yüzde 1’i civarında bir payı bulunmaktadır. Elektrikli araba satışlarının her yıl yüzde 50’den fazla arttığı anlaşılan Tablo 8’de 2007’de bu sayının 4 bin 600’e, 2016’da ise 750 bin adede ulaştığı görülmektedir. Yukarıda belirtilen Amerikan Enerji Bilgi İdaresinin (EIA) raporundan 2016’da en fazla satışın 336 bin ile Çin ve 160 bin ile ABD’de yapıldığı anlaşılmaktadır. Tablo 8’deki verilerden görüldüğü üzere yıllık satış miktarı az olmakla birlikte yıllık artış oranı çok yüksektir.
Elektrikli arabaların toplam arabalar içindeki sayısının 2016’da iki milyonun üzerine çıktığı Tablo 9’da görülmektedir. Tablodaki yıllara göre artış hızının devam etmesi durumunda elektrikli arabaların beş yıl sonra 15 milyon, on yıl sonra da 115 milyon adede ulaşacağı hesaplanmaktadır. Böylece fosil yakıtlı arabaların üretiminin oldukca düşük seviyeye ineceği ve elektrikli arabaların pazarda büyük oranlarda kendine yer bulacağı anlaşılmaktadır.
Yakın gelecekte benzinli ve dizel araç kullanımını yasaklayacağını açıklayan İngiltere, Almanya, Norveç ve Fransa gibi ülkeleri dünyanın en büyük otomobil pazarı olan Çin’in de takip etmesiyle elektrikli otomobillerin yaygınlaşmasının hızlanacağı anlaşılmaktadır. Aynı zamanda ülkelerin elektrikli otomobillerin üretimi ve tüketici tarafından satın alınmasında uygulayacağı vergi indirimleri ve teşvikler bu durumu destekleyecektir.
Elektrikli arabaların yaygınlaşmasına etki eden en önemli altyapı olanaklarının başında şarj istasyonları gelmektedir. Altyapı olarak şu anda dünyadaki bazı büyük şehirlerde yeni gelişme gösteren şarj istasyonlarının artması ve giderek büyük bir ağ olarak dünya genelinde yaygınlaşması zaman alacaktır. Elektrikli arabaların şimdilik yerel yönetim ve ulusal hükumetlerin öncülüğünde kalabalık ve hava kalitesi bozuk şehirlerde yaygınlaşmasının daha hızlı olacağı anlaşılmaktadır.
Elektrikli arabaların yaygınlaşmamasının en önemli nedenlerinden biri yeterli şarj istasyonlarının olmamasıdır. Bunun için şarj istasyonlarının hızla artması sağlanmalı,
bölgelerin enerji altyapıları fiziki olarak uygun hale getirilmeli, aynı şekilde yasal düzenlemelerin oluşturulması gerekmektedir. Artık yeni yapılan evlere otopark ile birlikte arabaların şarj edilmesine olanak sağlayan istasyonların konulması zorunlu olmalıdır. Özellikle ev ve parklarda 3,7-22 kW arasında olan yavaş şarj olanaklarının
2016 itibarıyla 212 bin seviyesine çıktığı, en fazla yavaş şarj istasyonlarının yaklaşık yüzde 25 ile Çin’de, yüzde 17 ile ABD’de ve yüzde 12 oranında da Hollanda’da olduğu görülmektedir (Tablo 10). Zaman tasarrufundan dolayı daha çok ticari araçların kullanıldığı 22 kW’dan büyük olan hızlı şarj istasyonlarının yüzde 80 gibi büyük
bölümünün Çin’de bulunduğu Tablo 11’de görülmektedir.
Özellikle ticari taksi, otobüs ve kamyon gibi ticari arabaların gün içinde tekrar şarj edilmesini ve şarj süresinin kısa olmasını sağlayan hızlı şarj istasyonlarının artmasının önemi bilinmektedir.
Teknolojik gelişmelerin bir yansıması olarak yüksek batarya fiyatlarının son dönemde aşağı inme eğiliminde olduğu görülmektedir. Örneğin $900/kWh olan maliyetin zamanla düşeceği ve üretim miktarının artmasıyla $200-300/kWh aralığına ineceği düşünülmektedir. Bununla birlikte üretim adedinin 500 binden fazla olması durumunda kWh başı maliyetlerin aşağı indiği ve 145 dolara kadar yaklaştığı belirtilmektedir. Böylece 50 kWh’lik akü fiyatının yaklaşık 7 bin dolara kadar düşeceği tahmin edilmektedir.
1 Yorum
Önerilen Yorumlar